သေဘၤာတစ္စီးသည္ ကုန္ပစၥည္းအျပည့္ တင္ေဆာင္၍ ခရီးစဥ္တစ္ခုကို သြားလာေနစဥ္ ေအာက္ ေဖာ္ျပပါ အေျခအေနတစ္ရပ္ရပ္၌ သေဘၤာေပၚရွိ ကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ကို သေဘၤာေဘးကင္းေစေရး အတြက္ ေရထဲသို႔ ပစ္ခ်ၾကရပါသည္-
• သေဘၤာေပၚတြင္ မီးေလာင္မွုျဖစ္ပြားျခင္း (အႏၲရာယ္ရွိ ကုန္ပစၥည္းအမ်ိဳးအစားကို မွန္ကန္စြာ ေဖာ္ျပျခင္း မျပဳေသာေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္ပါသည္)
• ကုန္ေသတၱာ သေဘၤာမ်ားတြင္ ကုန္းပတ္ေပၚ၌ စီထပ္ထားေသာ ကုန္ေသတၱာမ်ား ၿပိဳလဲသည့္ အခါ (ကုန္ေသတၱာ၏ အေလးခ်ိန္ကို မွန္ကန္စြာ ေၾကျငာျခင္း မျပဳေသာေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္ပါသည္)
• စက္ခ်ိဳ႕ယြင္းသည့္အတြက္ သေဘၤာေသာင္တင္ျခင္း
• သေဘၤာသည္ ျပင္းထန္ဆိုးဝါးေသာ ရာသီဥတုႏွင့္ ၾကဳံေတြ႕ရၿပီး တစ္ဖက္သို႔ ေစာင္း၍ သေဘၤာတည္ၿငိမ္မွု ပ်က္ျပားသည့္အခါ
• သဘာဝ သို႔မဟုတ္ အျခား အေျခအေန တစ္ရပ္ရပ္ေၾကာင့္ သေဘၤာေပၚပါရွိလာသူမ်ား၏ အသက္အႏၲရာယ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ အေနအထားမ်ိဳး ေရာက္ရွိသည့္အခါ
အထက္ေဖာ္ျပပါ အေျခအေနမ်ားသည္ သေဘၤာကို သို႔မဟုတ္ ကုန္ပစၥည္းကို သို႔မဟုတ္ ခရီးစဥ္ကို အႏၲရာယ္ျပဳေနသည့္ အေနအထားဟု ေခၚဆိုပါသည္။ ထိုအေျခအေနမ်ိဳးတြင္ သေဘၤာ၏မာလိန္မွူး သို႔မဟုတ္ သေဘၤာပိုင္ရွင္သည္ သေဘၤာႏွင့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ သေဘၤာေပၚပါရွိသူမ်ား၏ အသက္အႏၲရာယ္ကို ထိခိုက္မွုမရွိေစရန္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ တာဝန္ရွိပါသည္။ ထိုအခါ သေဘၤာ၏ မာလိန္မွူးသည္ အထူးေပးအပ္ ထားေသာ အာဏာကို အသုံးျပဳ၍ သေဘၤာ၊ကုန္ပစၥည္းႏွင့္ လူမ်ား အႏၲရာယ္ကင္းေစရန္အတြက္ ေအာက္ပါလုပ္ငန္းမ်ားကို မျဖစ္မေန ေဆာင္ရြက္ရပါသည္-
• ကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ကို ေရထဲသို႔ ပစ္ခ်ျခင္း (jettisoning some cargo) (ကုန္ပစၥည္း အေလးခ်ိန္သည္ သေဘၤာ၏ တည္ၿငိမ္မွုအေပၚ သက္ေရာက္မွု ရွိေနသည့္အခါ)
• သေဘၤာ ေသာင္တင္ေနသည့္အခါ ေရေပၚသို႔ တက္လာေစရန္အတြက္ ကုန္ပစၥည္း အေလးခ်ိန္ကို တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ေလ်ာ့နည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း (စြန္႔ပစ္ျခင္း)
• လက္ရွိအေနအထားကို ကယ္တင္နိုင္ရန္အတြက္ အနီးဆုံးဆိပ္ကမ္းမွ လာေရာက္ အကူအညီ ေပးရန္ ေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ေနေၾကာင္း အခ်က္ေပးျခင္း (distress call)
• သေဘၤာကို အေရးေပၚ ျပင္ဆင္သည့္အခါ ကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ ပ်က္စီးဆုံရွုံးမွု ျဖစ္ေပၚျခင္း
အထက္ပါ အေရးေပၚကိစၥမ်ားကို ေဆာင္ရြက္သည့္အခါ ကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ ပ်က္စီးဆုံးရွုံးမွု ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အတြက္ သေဘၤာပိုင္ရွင္မွ General Average အျဖစ္ ေၾကျငာပါသည္။
General Average သည္ ေရေၾကာင္းဥပေဒတြင္ မူတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါဥပေဒအရ ခရီးစဥ္တြင္ ပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕အစည္း (ကုန္ပိုင္ရွင္မ်ား) အားလုံးသည္ ထိုသို႔စြန္႔လႊတ္မွု (sacrifice) အတြက္ ဆုံးရွုံးမွုအေပၚ အခ်ိဳးက် ထည့္ဝင္ရန္ သေဘၤာပိုင္ရွင္မွ ေတာင္းဆိုခြင့္ရွိပါသည္။ ေျမျပင္ေပၚသို႔ ေခ်ာေမြ႕စြာ ေရာက္ရွိသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား၏ ပိုင္ရွင္မ်ားသည္ သေဘၤာအႏၲရာယ္ ကင္းရွင္းရန္ ေဆာင္ရြက္ရသျဖင့္ ထိခိုက္ဆုံးရွုံးမွုကို ခံစားရေသာ သေဘၤာပိုင္ရွင္၊ ကုန္ပိုင္ရွင္မ်ား အတြက္ ဆုံးရွုံးမွု၏ သတ္မွတ္ရာခိုင္ႏွုန္း (အခ်ိဳးက်ထည့္ဝင္ေငြ) ကို ေပးေဆာင္ၾကရပါသည္။
ဥပမာအားျဖင့္ ကုန္ပိုင္ရွင္ဦးေရ (၁၀၀) မွ တင္ပို႔လိုက္သည့္ ကုန္ေသတၱာအလုံးေရ (၁၀၀) ပါသည့္ သေဘၤာတစ္စီးေပၚတြင္ ကုန္ေသတၱာ (၁) လုံး မီးစြဲေလာင္ၿပီး က်န္ကုန္ေသတၱာ (၉) လုံးကို မီးကူးသည္ဟု ဆိုၾကပါစို႔။ ထိုအခါ သေဘၤာေပၚရွိ က်န္ကုန္ေသတၱာ အလုံး (၉၀) ႏွင့္ သေဘၤာသားမ်ား ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေရအတြက္ မီးစြဲေလာင္သည့္ ကုန္ေသတၱာ (၁၀) လုံးကို ေရထဲသို႔ ပစ္ခ်လိုက္ရပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဆုံးရွုံးမွုႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးကို ကုန္ပစၥည္း အဆုံးရွုံး ခံလိုက္ရသည့္ ကုန္ပိုင္ရွင္ (၁၀) ဦး မွသာ က်ခံရျခင္း မဟုတ္ပဲ တင္ေဆာင္သည့္ ကုန္ပိုင္ရွင္ (၁၀၀) ဦး စလုံးက အခ်ိဳးက် က်ခံရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
Source : Shipping and Logistics
