ကုန္ေသတၱာသယ္ယူပို႔ေဆာင္မွုလုံျခဳံေရးတိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္လာျခင္း
နိုင္ငံတကာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္မွု စနစ္တြင္ ျဖစ္နိုင္ေခ် ရွိသည့္ လုံျခဳံေရး ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို အေလးထားသတိမူလာၾကပါသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္မွာ ကုန္ေသတၱာသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတြင္ လုံျခဳံေရးအရ လိုအပ္ခ်က္တစ္ရပ္အျဖစ္ရွုျမင္၍ နိုးၾကားမႈရွိရန္ သတိေပးခ်က္ တစ္ရပ္ျဖစ္လာပါသည္။ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ ကုန္ေသတၱာျဖင့္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းကုန္သြယ္မႈတြင္ လုံျခဳံေရးအရ ထိခိုက္လြယ္မႈကို ကာကြယ္နိုင္ရန္ ကုန္ေသတၱာဆိုင္ရာလုံျခဳံေရးကို တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ ရန္ရည္ရြယ္၍ မူေဘာင္မ်ားကိုခ်မွတ္လာၾကသည္။ အေမရိကန္နိုင္ငံ ျပည္တြင္းလုံျခဳံေရးဌာန (US Department of Homeland Security) ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ႏွင့္အႏၲရာယ္ျဖစ္ေပၚနိုင္မႈမ်ားကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ ဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ အေနႏွင့္ေအာက္ပါ အတိုင္းေဆာင္ရြက္ လာသည္။
• သတိမူျခင္း (Awareness)။ ကုန္ေသတၱာပို႔ေဆာင္မွုတြင္ လုံျခဳံေရး အေရးပါမႈကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ သိရွိလာေစရန္
• တားဆီးျခင္း (Prevention)။ ျပည္တြင္းသာမကနိုင္ငံတကာတြင္ပါ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိ နိုင္ေရးႏွင့္ေလ်ာ့ပါးေစေရးအတြက္ ထိေရာက္ေသာကုန္ေသတၱာလုံျခဳံေရးစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္၍စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္
• ကာကြယ္ျခင္း (Protection)။ နိုင္ငံ၏စီးပြားေရး ႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္းမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ႐ုံမၽွသာမက ဆိပ္ကမ္းမ်ားတြင္ပါ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား ပိုမိုတာဝန္ခ်ထားရန္
• တုံ႔ျပန္ျခင္း (Response)။ လုံျခဳံေရး ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာျဖစ္ရပ္မ်ား ေပၚေပါက္လာပါက တုံ႔ျပန္နိုင္မႈကို ပိုမိုတိုးတက္ေစရန္
• ျပန္လည္ထူေထာင္ျခင္း (Recovery)။ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မွုမ်ား၊ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ားႏွင့္ အျခားအေရးေပၚကိစၥမ်ားေနာက္ပိုင္းတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္စတင္နိုင္ရန္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ျပန္လည္ ေဆာင္ရြက္နိုင္ရန္
အေမရိကန္နိုင္ငံ အေကာက္ခြန္ႏွင့္ နယ္စပ္ကာကြယ္ေရးဌာန (US Customs and Border Protection)သည္ ကုန္ေသတၱာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အစမွသည္ အဆုံးသို႔တိုင္ေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို ေနရာတက်ရွိေနေစရန္ အဆင့္တစ္ဆင့္ခ်င္းစီအလိုက္ ေဆာင္ရြက္သည့္စနစ္ (layered approach)ကိုခ်မွတ္၍ လုံျခဳံေရးစနစ္ကို ေဆာင္ရြက္ေနပါသည္။ အဆင့္မ်ားစြာပါဝင္ သည့္ လုံျခဳံေရးမဟာဗ်ဴဟာ (multilayered defence strategy) ကို ကုန္ေသတၱာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္လုံျခဳံေရးႏွင့္ ေဘးကင္းေရးတို႔အတြက္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေနပါသည္။ ထိုမဟာဗ်ဴဟာတြင္ အစိတ္အပိုင္း (၆) ခု ပါဝင္ပါသည္။
ပုံရိပ္ေဖာ္ျခင္း ႏွင့္ စစ္ေဆးျခင္း (Screening and inspection) ။ ကုန္ပစၥည္း အားလုံးကို နိုင္ငံအတြင္းသို႔ မေရာက္မီကပင္ အေကာက္ခြန္ ႏွင့္ နယ္စပ္ကာကြယ္ေရးဌာနမွ ႀကိဳတင္စစ္ေဆးပါသည္။
ကုန္ေသတၱာ လုံျခဳံေရးပဏာမေဆာင္ရြက္ခ်က္ (Container security initiative)။ အႏၲရာယ္အမ်ားဆုံးျဖစ္နိုင္ေခ်ရွိသည့္ ပစၥည္းပါ ကုန္ေသတၱာမ်ားကို သေဘၤာေပၚ မတင္ေဆာင္မီ ဤေဆာင္ရြက္ခ်က္ျဖင့္ အမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္နိုင္သည္။
၂၄ နာရီစည္းမ်ဥ္း (24-hour rule) ။ ဤစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္အရ အေမရိကန္နိုင္ငံသို႔ လာေရာက္မည့္ ကုန္ေသတၱာသေဘၤာမ်ားသည္ သေဘၤာပါ ကုန္စာရင္းရွိ အခ်က္အလက္မ်ားကို နိုင္ငံျခား ဆိပ္ကမ္းမ်ားတြင္ သေဘၤာေပၚသို႔ မတင္မီ ၂၄ နာရီႀကိဳတင္၍ေပးပို႔ရသည္။ အကယ္၍ တင္ပို႔မည့္ ကုန္ေသတၱာတစ္လုံး သို႔မဟုတ္ အခ်ိဳ႕ကုန္ေသတၱာမ်ားကို သံသယရွိပါက သေဘၤာေပၚသို႔ မတင္ပါ ႏွင့္ (do not load) ဆိုသည့္ သတိေပးခ်က္ကို အေကာက္ခြန္ႏွင့္နယ္စပ္ကာကြယ္ေရးဌာနမွ သက္ဆိုင္ရာ သေဘၤာလိုင္းသို႔ အေၾကာင္းၾကားသည္။
အၾကမ္းဖက္ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ အေကာက္ခြန္ႏွင့္ ကုန္သြယ္ဖက္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း Customs trade partnership against terrorism (C-TPAT) ။ C-TPAT နည္းလမ္းအရ အေကာက္ခြန္ႏွင့္ နယ္စပ္ကာကြယ္ေရးဌာနႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ရယူထားေသာ ကုန္ေသတၱာ လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ပါဝင္သည့္ ကုမၸဏီအဖြဲ႕ အစည္းမ်ားမွ ကုန္ေသတၱာလုံျခဳံေရးကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေနာက္ဆုံးေပၚအဆင့္ျမင့္နည္းပညာမ်ားကို အသုံးျပဳျခင္း (Use of cutting-edge technology)။ အေကာက္ခြန္ႏွင့္နယ္စပ္ကာကြယ္ေရးဌာနသည္ ကုန္ေသတၱာတြင္းပါ ကုန္ပစၥည္းကို ေရာင္ျခည္ျဖင့္ ျဖတ္သန္းၾကည့္ရွုနိုင္ရန္အတြက္ X-ray ႏွင့္ γ-ray ကို အသုံးျပဳေသာ စက္ကိရိယာမ်ားကို အသုံးျပဳထားသည္။
အနံခံေခြးျဖင့္ရွာေဖြျခင္း (Canine detection)။ မူးယစ္ေဆးဝါး၊ လူ၊ ေပါက္ကြဲေစ တတ္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၊ ဖ်က္စီးတတ္ေသာပိုးမႊားမ်ားႏွင့္ ဓါတုေဗဒလက္နက္မ်ားကို ရွာေဖြရန္အတြက္ အေကာက္ခြန္ ႏွင့္နယ္စပ္ကာကြယ္ေရးဌာနသည္ ရာေပါင္းမ်ားစြာ ေသာ အနံခံေခြးပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕မ်ားကို အဝင္ ဆိပ္ကမ္းမ်ားတြင္ တာဝန္ခ်ထားသည္။
အထက္ပါမဟာဗ်ဴဟာအရေဆာင္ရြက္မွုမ်ားအျပင္ ကုန္ေသတၱာတြင္းပါ ကုန္ပစၥည္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ လုံျခဳေရး တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္နိုင္ရန္ အတြက္ အဆင့္ျမႇင့္နည္းပညာမ်ား ျဖစ္သည့္ ေရဒီယိုလိႈင္းျဖင့္အမ်ိဳး အမည္ခြဲျခားျခင္း (RFID) ၊ အာ႐ုံခံ ကိရိယာမ်ား ပါဝင္သည့္ ကုန္ေသတၱာကို အသုံးျပဳျခင္း (smart box initiative) ၊ ကုန္ေသတၱာကို ဖြင့္လွစ္ရန္မလိုသည့္ စစ္ေဆးျခင္း (Non-intrusive Inspection) စသည့္ နည္းပညာ မ်ားကို အသုံးျပဳလာၾကသည္။
Credit ; Aung Win
