ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ ၁၈ရာစု အလယ္အထိ ဒဂံုဟု အမည္တြင္ခဲ့ၿပီး တံငါသည္ရြာငယ္ကေလးသာ ျဖစ္ခဲ့ကာ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕အျဖစ္ မတည္ရွိေသးဘဲသန္လ်င္၊ ပုသိမ္၊ မုတၱမႏွင့္ ပဲခူးၿမိဳ႕မ်ားကိုသာ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕မ်ားအျဖစ္ အသံုးမ်ားခဲ့သည္။ ၁၇၅၅ ခုႏွစ္တြင္ အေလာင္းဘုရားမင္းသည္ ဧရာဝတီျမစ္တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ဒသမ်ားကို သိမ္းပိုက္ရာမွ ဒဂံုသို႔ ေရာက္ရိွခဲ့ၿပီး၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဟုေခၚတြင္ေစကာ ပင္မဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕အျဖစ္ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းအသီးသီးသို႔ ကုန္မ်ားသယ္ေဆာင္ရန္အတြက္ ဝင္/ထြက္သြားလာသည့္ သဘၤာမ်ားအား တိုေတာင္းေသာ အခ်ိန္ကာလအတြင္းကုန္ခ်ျခင္း၊ ကုန္တင္ျခင္း၊ တစ္ဆင့္လႊဲေျပာင္းကုန္မ်ားကို လက္ခံေပးပုိ႔ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးလ်င္ျမန္စြာ ျပန္လည္ထြက္ခြာႏိုင္ေစရန္ လိုအပ္ေသာ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြက္ ဘ႑ာေငြမ်ားကို ရွာေဖြေပးရန္ ျဖစ္ပါသည္။ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ကြပ္ကဲမႈျဖင့္ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္းအာဏာပိုင္သည္ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းအားလံုးကို စီမံခန္႔ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္လ်က္ ရွိပါသည္။
ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိကဆိပ္ကမ္းျဖစ္ၿပီး သြင္းကုန္၊ ပို႕ကုန္ အားလံုး၏ ၉၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းအား ကုိင္တြယ္ေဆာင္႐ြက္ေပးေနေသာ ဆိပ္ကမ္းျဖစ္ပါသည္။
ရန္ကုန္ျမစ္၀ႏွင့္ခ်ဥ္းကပ္ေရလမ္းေၾကာင္း
ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းသည္ ရန္ကုန္ျမစ္ေပၚတြင္ရွိၿပီး ေျမာက္လတီၱတြဒ္ ၁၆ ဒီဂရီ ၄၇ မိနစ္ႏွင့္ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၆ဒီဂရီ ၁၅မိနစ္တြင္ တည္ရွိၿပီး မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕ အျပင္စည္းခံုေရလမ္းေၾကာင္းမွကုန္းတြင္း ပိုင္းသို႔ ၃၂ ကီလိုမီတာ ကြာေ၀းပါသည္။ ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းသို႕ ကုန္တန္ခ်ိန္ ၂၀၀ႏွင့္ အထက္ရွိေသာေရယာဥ္မ်ား၀င္ေရာက္ပါက ေရေၾကာင္းျပအား မယူမျဖစ္ ေတာင္းခံရယူ၀င္ေရာက္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေရတက္ေရျပည့္ခ်ိန္တြင္ အတြင္းစည္းခံုႏွင့္ အျပင္စည္းခံုတို႕အား ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္ရပါသည္။
ဒီေရအတက္အက်
ပ်ွမ္းမ်ွဒီေရအတက္အက်သည္ ေရထရက္တြင္ ခန္႕မွန္း ၁၉.၃ေပ (၅.၈၅) မီတာႏွင့္ ေရေသရက္တြင္ ၈.၄ေပ (၂.၅၅) မီတာ ရွိပါသည္။
ေရစီးႏႈန္း
ရန္ကုန္ျမစ္၏ ေရထရက္ေရစီးႏွဳန္းသည္ ေရမိုင္ ၄မိုင္မွ ၆မိုင္ႏွဳန္း ရွိပါသည္။ ေရတက္ခ်ိန္မွ ၁နာရီ ၁၅မိနစ္ခန္႕ အၾကာတြင္ ေရတက္ေရ စတင္စီးဆင္းၿပီး ေရက်ခ်ိန္မွ မိနစ္၃၀ခန္႕ အၾကာတြင္ ေရက်ေရစတင္စီးဆင္းပါသည္။
လိႈင္းမ်ား
ရန္ကုန္ျမစ္အတြင္းရွိ ေရလွိဳင္းမ်ားသည္ ေရေၾကာင္း၀န္ေဆာင္မွဳလုပ္ငန္းမ်ားအား အေႏွာင့္အယွက္မေပးႏိုင္ပါ။ ျမစ္၀ရွိလွိဳင္းမ်ား အေျခအေနသည္ လွိဳင္းအျမင့္ ၂ မီတာ ထက္နည္းေသာ လွိဳင္းမ်ားသာျဖစ္ေပၚပါသည္။
သေဘၤာအရြယ္အစား
ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းသို႔ ေရယာဥ္အလ်ား ၁၆၇ မီတာ၊ ေရစူး ၉ မီတာ ကုန္တန္ခ်ိန္ ၁၅၀၀၀ တင္ေဆာင္ေသာ သေဘၤာမ်ား ၀င္ႏိုင္ထြက္ႏိုင္ၿပီး သီလ၀ါဆိပ္္ကမ္းသို႔ ေရယာဥ္အလ်ားမီတာ ၂၀၀၊ေရစူး ၉ မီတာႏွင့္ ကုန္တန္ခ်ိန္ ၂၀၀၀၀ ရွိေသာ သေဘၤာမ်ား ၀င္ ̸ ထြက္ႏိုင္ပါသည္။
အလုပ္ခ်ိန္
ေန႕ဂုိဏ္း အလုပ္ခ်ိန္သည္ ၀၈း၀၀ နာရီမွ ၁၆း၀၀ နာရီအထိလည္းေကာင္း၊ ညဂိုဏ္းအလုပ္ခ်ိန္သည္ ၂၀း၀၀ နာရီမွ ၀၄း၀၀ နာရီအထိလည္းေကာင္း ပံုမွန္ေဆာင္ရြက္ေပးပါသည္။ အခ်ိန္ပိုလုပ္ကိုင္ရန္လိုအပ္ပါက အလုပ္ခ်ိန္ကာလအတြင္း ႀကိဳတင္ေတာင္းခံႏိုင္ပါသည္။
လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ား
အဓိက လုပ္ငန္း တာဝန္မွာ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္းအာဏာပိုင္၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအတြက္ လိုအေပ္သာ ပင္မနွင့္အရန္ပစၥည္းမ်ားကို သတ္မွတ္ထားသည့္ အမို်းအစားအလိုက္ သတ္မွတ္ထားသည့္ အခိ်န္အတြင္း ေဈးနႈန္းအသက္သာဆံုးနွင့္ ရရိွရန္ေဆာင္ရြက္ ေပးရျခင္းျဖစ္သည္။
ဗဟိုပစၥည္းထိန္းဌာန၏ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါသည္-
(၁) အုပ္ခု်ပ္မႈနွင့္ စီမံခန့္ခဲြမႈဆိုင္ရာ ရံုးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
(၂) ျပည္တြင္း/ ျပည္ပမွ ပစၥည္းမ်ား ဝယ္ယူေရး ေဆာင္ရြက္ျခင္း။
(၃) ဌာနပိုင္ ပစၥည္းမ်ား သိုေလွာင္ထိန္းသိမ္းျခင္း/ အသံုးျပုရန္ ထုတ္ေပးျခင္း။
(၄) ေလလံတင္ထုခဲြေရာင္းခ်ျခင္း။
ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား
- ျပည္ပရင္းႏွီးျမွဳပ္နွံသူမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္လိုေသာလုပ္ငန္းႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမည့္ ပမာဏကို အဆိုျပဳ၍ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္းအာဏာပိုင္မွ တစ္ဆင့္ ပို႔ေဆာင္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနသို႔ တင္ျပ ေလွ်ာက္ထားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
- ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိၿပီးျဖစ္ပါက ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္သို႕ ထပ္မံတင္ျပ၍ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိလွ်င္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရရွိမည္ ျဖစ္ပါသည္။
- ျပည္ပရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္းအာဏာပိုင္ အေနျဖင့္ သီးျခားထုတ္ျပန္ထားသည့္ ဥပေဒမရွိပါ။
Source : Myanmar port Authority