Knowledge

COVID-19 အရေးပေါ်ကာလအတွင်း

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍ တိုးတက်မြင့်မားရေးအတွက် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက အားသွန်ခွန်စိုက်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသလို နိုင်ငံတော်အစိုးရ ပိုင်းကလည်း ထဲထဲဝင်ဝင်ပါဝင်ကူညီဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိနေသည်။ လက်ရှိအစိုးရလက်ထက်၌ကုန်သွယ်ရေးကဏ္ဍများတွင် ယခင် ရှိရင်းစွဲနိုင်ငံများနှင့်ကုန်သွယ်ရေးတိုးမြှင့်မှု၊ အမယ်သစ် ပို့ကုန်များကို တိုးမြှင့်တင်ပို့မှု စသည်တို့အပြင် ကုန်သွယ်မှု နိုင်ငံသစ်များကို တိုးချဲ့ ရှာဖွေရင်း ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်သို့လည်း မြန်မာ့ထွက်ကုန်များ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တင်ပို့နိုင်ရေးအတွက် အခွင့်အလမ်းကောင်းများကို စဉ်ဆက်မပြတ် ရှိဖွေလျက်ရှိနေသည်။ ထွက်ကုန်တိုးမြှင့်ရေး ကြိုးပမ်းနေမှုနှင့်အတူ ခိုင်မာသည့် ဈေးကွက်တစ်ခုရရှိရေးကလည်း လွန်စွာမှအရေးကြီးပါသည်။ နိုင်ငံတော် ၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုယ်တိုင် နိုင်ငံတကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ပေါ်ထွက်လာအောင် ကြိုးပမ်းမှုရှိနေသည်။ သို့အတွက်ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ပြည်ပ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို များစွာခေါ်ယူနိုင်ခဲ့ပြီး ဥရောပနိုင်ငံများ အပါအဝင် အမေရိကန်ကဲ့သို့ နိုင်ငံမျိုးကပင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုများပြုလုပ်ရန် စိတ်ဝင်စားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဈေးကွက်ထဲတွင် အသုံးမချရသေးသော အခွင့်အလမ်းများရှိနေသည်မှာ မှန်သော်လည်း ဗီယက်နမ်ပို့ကုန်တင်ပို့သူများအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ကုန်ပစ္စည်းများကို တင်ပို့ရာတွင် သတိထားရန်လိုအပ်ကြောင်း ဗီယက်နမ်ကုန်သွယ်ရေးရုံးမှ တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ထားသည်။

ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသော ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲများအဆိုအရ အမေရိကန်-အီရန်တင်မာမှုများနှင့် ထိုင်းဘတ် ငွေတန်ဖိုးမြင့်တက် နေမှုတို့အပါအဝင် စွန်ု့စားရမှုအချက်အလက်မျာနှင့်အတူ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်သည် ယခုနှစ်အတွက် ကျဆင်းဖွယ်ရာ ရှိနေပါသည်။ ထိုင်းကုန်သည်ကြီးများအသင်း တက္ကသိုလ်၏ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှုလေ့လာရေး စင်တာမှ ညွှန်ကြာရေးမှူး Aat Pisanwinich က တိုင်းပြည်၏ ပို့ကုန်တင်ပို့မှုအပေါ် ထိုင်းကုန်သည်ကြီးများအသင်း တက္ကသိုလ်၏ နောက်ဆုံးလေ့လာ သုံးသပ်မှုအရ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် တွင် ပို့ကုန်တင်ပို့မှု (ဝ.၉%) ကျဆင်းနိုင်သည်ဟု တွေ့ရှိရကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ပြင့္လင္းရာသီတြင္ ျပန္လည္စတင္ေသာ ရွမ္းေျမာက္တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး တုံ႔ဆိုင္းမည္ကို မူဆယ္ၿမိဳ႕ရွိ ကုန္ သည္အခ်ိဳ႕က စိုးရိမ္ေနခဲ့ပါတယ္။တစ္ရက္လွ်င္ ကုန္သြယ္မႈပမာဏ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃သန္းခြဲေက်ာ္ရွိေသာ မူဆယ္-ေ႐ႊလီနယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ ငန္းမ်ားသည္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၃ ရက္ က စတင္ခဲ့သည့္ တိုက္ပြဲအခ်ိဳ႕ ေၾကာင့္အခက္အခဲမ်ား ႀကဳံလာသည္ဟု ၎တို႔ကေျပာခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏွင့္အဓိကကုန္သြယ္မႈျပဳေနေသာ မူဆယ္နယ္စပ္ကုန္သြယ္မႈမွ ပို႔ကုန္တင္ပို႔ႏိုင္မႈသည္ ကာလတူထက္ သန္း ၁,၁ဝဝ ေက်ာ္ထိ ေလ်ာ့က်ေနသည္။ကုန္သြယ္မႈပမာဏ ေလ်ာ့က်ျခင္း အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ တ႐ုတ္သို႔ နယ္စပ္မွတစ္ဆင့္ တင္ပို႔ေသာ ပို႔ကုန္ဝင္ေငြ ေလ်ာ့က်ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ - တ႐ုတ္ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲ၏ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ ယြမ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းလာမႈေၾကာင့္ ျမန္္မာ-တ႐ုတ္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး စခန္း ေလးခုမွတစ္ဆင့္ ကုန္ပစၥည္းတင္ပို႔ေနသည့္ ျမန္မာ့ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အက်ပ္အ တည္းႀကံဳေနသည္ဟု ကာယကံ ရွင္အခ်ိဳ႕က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ျပည္ပႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕ႏွင့္ ပို႔ကုန္/သြင္းကုန္မ်ား ေဆာင္႐ြက္ၿပီးသည့္အခါ ရရွိလာသည့္ ေငြေၾကးကို ဗဟိုဘဏ္ထဲသို႔ ၆ လ အတြင္း ျပန္ထည့္ရေသာ္လည္း လာေရာက္ထည့္သြင္းျခင္း မရွိသည့္ ကုမၸဏီ ၁၁၀ ခန႔္၏ ပို႔ကုန္/သြင္းကုန္ လိုင္စင္မ်ားကို ပိတ္သိမ္းရန္ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက စီစဥ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

လက္ရွိဘ႑ာႏွစ္ ေျခာက္လနီးပါးတြင္ ပို႔ကုန္တင္ပို႔မႈမွ ေဒၚလာရွစ္ဘီလ်ံနီးပါး ရရွိထားၿပီး ယခင္ႏွစ္ ကာလတူထက္ ေဒၚလာသန္း ၆၅၀ ေက်ာ္ ပိုမိုရရွိထားေၾကာင္း စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ သိရပါတယ္။၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘ႑ာႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္မွ မတ္ ၁၉ ရက္အထိ ျပည္ပသို႔ ပို႔ကုန္တင္ပို႔မႈမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇ ဒသမ ၉၉ ဘီလ်ံရရွိထားခဲ့ပါတယ္။

ေစ်းႏႈန္းသက္သာျပီး အရည္အေသြး သင့္တင့္ ေကာင္းမြန္တဲ႔ ျပည္ပစက္ဘီးေဟာင္းေတြကို လူအမ်ား စီးနင္းနိုင္ဖို႔အတြက္ အျခားနိုင္ငံမွ အသံုးျပဳျပီး စက္ဘီးမ်ား ( Used Bicycle ) ကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြက္ ဆက္လက္ တင္သြင္းခြင့္ ျပဳလုိက္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။